Ankieta

MARIA SKŁODOWSKA CURIE ŚWIATOWEJ SŁAWY POLSKA UCZONA, STOJĄCA NA STRAŻY SWOJEGO NARODU.

Uwierzcie, wbrew stereotypom, fizykę może zrozumieć każdy. Bez uciekania się do niezrozumiałych pojęć, można dochodzić do wielu praw i zasad zawierzając własnej intuicji. Nazwa „fizyka” pochodzi od greckiego słowa „ physis” , tzn. przyroda. Ucząc się więc fizyki poznajemy przyrodę, jej piękno i tajemnicę. Bierzemy odpowiedzialność za jej stan.

Fizyka należy do nauk przyrodniczych, ale jest też zaliczana do nauk ścisłych. ” Ale

w naukach ścisłych jest nam szczególnie potrzebna wyobraźnia. Nie wszystko jest w niej matematyką, nie wszystko logiką, lecz, jest w niej coś z piękna i poezji” pisała Marie Mitchel. Należy docenić elegancję praw fizyki, doniosłość odkryć, które zmieniły oblicze epoki ( np. prąd elektryczny, fale radiowe, promieniotwórczość ). Fizyka stanowi pasjonującą drogę do poznania tajemnic przyrody.

Ludzie często nie zdają sobie sprawy, że wykorzystują w życiu codziennym zjawiska fizyczne. Fizyka bowiem jest podstawą techniki. Poznanie tych zjawisk chroni ludzi przed niebezpieczeństwem i ułatwia im życie. Poprzez naukę fizyki, każdy poznaje zasady funkcjonowania przyrody i każdemu przydaje się trening w stosowaniu ścisłych reguł logicznego rozumowania. Czy z powodu tak zwanych „trudności „ wymagającej znacznego zaangażowania umysłowego, należy zrezygnować z szukania sposobów zrozumienia fizyki?.

Jan Paweł II mówił „ Zacząłem też, tak się złożyło – ja z powołania kapłan,

z wykształcenia humanista, polonista - obcować przede wszystkim z ludźmi, którzy reprezentowali dziedzinę, na której się najmniej znałem i do dziś najmniej znam, to znaczy

z przedstawicielami nauk ścisłych, w szczególności fizyki oraz techniki. To moi serdeczni przyjaciele” .

Każdy człowiek oglądał kiedyś Księżyc na tle rozgwieżdżonego nieba. Wielu zadawala się samym podziwianiem piękna przyrody. ale są też tacy, których nurtują przy tym różne pytania.

Ciekawość świata zawsze była motorem nauki. Przykładem wielkiego, pasjonującego zaangażowania w zdobywanie wiedzy o otaczającej rzeczywistości jest wielka polska uczona Maria Skłodowska Curie, najwybitniejszy naukowiec naszych czasów. Jej odkrycia

w dziedzinie fizyki i chemii przyczyniły się do światowego rozwoju nauki.

Do dokonań Marii Skłodowskiej Curie należą: opracowanie teorii promieniotwórczości

oraz techniki rozdzielania izotopów promieniotwórczych, odkrycie dwóch pierwiastków promieniotwórczych, które nazwała – polonem ( dla uczczenia ojczyzny Polski ) oraz radu

( łac. radius – „ promień”).

Pod jej osobistym kierunkiem prowadzono pierwsze badania nad leczeniem raka za pomocą promieniotwórczości.

Dwukrotnie wyróżniona Nagrodą Nobla za osiągnięcia naukowe. Po raz pierwszy,

w 1903 roku, z fizyki za badania nad zjawiskiem promieniotwórczości, po raz drugi, w 1911 roku, z chemii za pracę nad fizycznymi i chemicznymi właściwościami polonu i radu oraz opracowanie metod wyodrębniania, oczyszczania i pomiaru aktywności pierwiastków promieniotwórczych.

Do dziś, ta wielka polska uczona, pozostaje jedyną kobietą na świecie, która tę nagrodę otrzymała dwukrotnie. Nasza rodaczka jest jedyną uczoną w historii, uhonorowaną Nagrodą Nobla w dwóch różnych dziedzinach nauk przyrodniczych.

Maria Skłodowska Curie była inicjatorką otwarcia w Warszawie Pracowni Radiologicznej ( 1912 rok ) oraz powstania Instytutu Radowego (1932 rok) - podarowała nowej placówce gram radu, będący jej własnością.

Jan Paweł II mówił „ Być pracownikiem nauki to zobowiązuje przede wszystkim do szczególnej troski o rozwój własnego człowieczeństwa”.

Taka była właśnie Maria Skłodowska Curie, wielka polska uczona, dwukrotna laureatka nagrody Nobla, której życie przepełnione pracą naukową nie przebiegało w komforcie. Dokonując epokowego odkrycia i ogłaszając je na cały świat nie zastrzegła sobie praw autorskich, co oznaczało, że zrezygnowała z wszelkich dochodów płynących z wykorzystania.

wynalazku. Albert Einstein napisał o niej ” Pani Curie jest – ze wszystkich ludzi na świecie – jednym nie zepsutym przez sławę człowiekiem „ .

Oto kilka faktów z jej życia potwierdzających nauczanie Jana Pawła II, że człowiek może być otwarty na świat, ale kochający swój kraj.

Maria Skłodowska Curie urodziła się 7 listopada 1867 roku w Warszawie. Pochodziła

z rodziny inteligenckiej – jej ojciec był nauczycielem fizyki i matematyki warszawskich szkół średnich, a matka przełożoną pensji dla dziewcząt.

Maria wychowywana była w rodzinie, w której kultywowano tradycje patriotyczne. Obracała się od najmłodszych lat w towarzystwie naukowym, dzięki czemu już wcześnie rozumiała otaczający świat. Dzięki atmosferze domu rodzinnego młoda Maria wyrastała na wykształconą Polkę, mimo silnych zabiegów zaborców, które miały na celu wykorzenienie z młodzieży poczucia tożsamości narodowej. Duże zasługi miał w tym ojciec Marii, który był głębokim patriotą i potrafił przeciwstawić swoje nauki rodzicielskie procesowi rusyfikacji. Matka zmarła, gdy Maria miała 11 lat.

W 1883 roku ukończyła gimnazjum z możliwie największym wyróżnieniem – złotym medalem i podjęła studia na nielegalnym Uniwersytecie Latającym.

W roku 1884 rozpoczęła pracę zarobkową jako prywatna nauczycielka, aby zarobić na dalsze studia i jednocześnie pomóc swojej siostrze. Organizowała, jednocześnie wśród dzieci wiejskich zajęcia z języka polskiego, historii, i algebry wcielając w życie ideały pozytywizmu. Za tę działalności groziło jej nawet zesłanie.

Po powrocie do Warszawy w 1889 roku samodzielnie studiowała fizykę, korzystając z pracowni Muzeum Przemysłu i Rolnictwa.

W 1891 roku Maria wyjechała do Paryża gdzie studiowała fizykę i matematykę

i w 1893 roku zdała z pierwszą lokatą egzamin licencyjny z fizyki a rok później uzyskała tytuł Licencjata nauk matematycznych z wyróżnieniem.

Poprzez ślub w 1895 roku z Piotrem Curie, Maria stała się obywatelką Francji. Jednak nigdy nie przestała się czuć Polką, reprezentując polską naukę.

Maria Skłodowska Curie urodziła dwie córki: Irenę w 1897 r ( która również została uczoną, nagrodzoną nagrodą Nobla w dziedzinie fizyki), i Ewę w 1903 roku ( została pisarką , m.in. napisała biografię matki przetłumaczoną na 80 języków).

Po urodzeniu pierwszego dziecka Maria zajęła się zupełnie nowym tematem w swej pracy doświadczalnej - promieniotwórczością. Temat ten miał stanowić przełom w nauce i zwiastował nadejście zupełnie nowej epoki w fizyce i chemii.

Kiedy Piotr Curie zauważył że prace żony są interesujące, porzucił swoje badania i został jej asystentem. W pracach badawczych nad promieniotwórczością w 1898 roku ogłosili odkrycie dwóch pierwiastków promieniotwórczych: polonu i radu.

W 1903 roku jako pierwsza kobieta otrzymała doktorat z fizyki i nagrodę Nobla

z fizyki a w 1911 roku nagrodę Nobla z chemii.

W 1906 roku, Maria po śmierci męża, stała się pierwszą kobietą profesorem Sorbony, a także pierwsza kobietą, która otrzymała prawo jazdy na samochód ( jako formę wypoczynku preferowała jednak jazdę rowerem).

Maria Skłodowska Curie jako pierwsza kobieta na świecie- Polka uczestniczyła w Konferencjach Solvayowskich – dorocznych spotkaniach najwybitniejszych uczonych świata.

W Paryżu w 1914 roku z inicjatywy Marii zbudowano Instytut Radowy ( obecnie Instytut Curie ), w którym Maria przeprowadzała badania z zakresu chemii, fizyki i medycyny, a który stał się kuźnią noblistów.

W czasie wojny organizowała ruchome stacje rentgenowskie, a na froncie szkoliła personel medyczny.

Po wojnie jeździła po świecie, gdzie pomagała zakładać medyczne instytuty leczenia chorób nowotworowych. W 1932 r. jeden z pierwszych takich instytutów został założony w Warszawie ( obecnie Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej – Curie

w Warszawie ).

Maria zmarła 4 lipca 1934 roku w alpejskiej klinice Sancellemoz w Passy na białaczkę .

Prezydent Ignacy Mościcki po jej śmierci powiedział:” Polska traci w śp. Pani Curie Skłodowskiej nie tylko uczoną, ale wielką obywatelkę zawsze przez całe życie czujnie stojącą na straży interesów swojego narodu” .

W roku 1995 roku Maria Skłodowska Curie została pierwszą kobietą pochowaną pod kopułą paryskiego Panteonu w uznaniu jej zasług. Odznaczona została Legią Honorową.

Profesor Skłodowska Curie została uhonorowana doktoratami honorowymi:

Politechniki Lwowskiej 1912 ,Uniwersytetu Poznańskiego 1922, Uniwersytetu Jagiellońskiego 1924, Politechniki Warszawskiej 1926.

W setną rocznicę przyznania Marii Skłodowskiej Curie Nagrody Nobla w dziedzinie chemii Sejm Rzeczypospolitej Polskiej postanowił oddać hołd jednemu z najwybitniejszych naukowców naszych czasów, którego przełomowe odkrycia przyczyniły się do światowego rozwoju nauki.

3 grudnia 2010 roku Sejm Rzeczypospolitej Polskiej przyjął ustawę w sprawie ustanowienia roku 2011 - ROKIEM MARII SKŁODOWSKIEJ CURIE.

Maria Skłodowska Curie to wielka uczona, wielka obywatelka, zawsze przez całe życie czujnie stojąca na straży interesów swojego narodu.

Każdy może uczcić wielką cichą, skromną, daleką od starań o uznanie ludzkie, światowej sławy uczoną Polkę, poszerzając wiadomości o jej życiu i epokowych światowych odkryciach, oraz o tym, że ojczyzna - Polska pozostała zawsze w jej sercu.

Maria Skłodowska Curie stworzyła podwaliny pod fizykę współczesną. Dzięki postępom wiedzy fizycznej stały się możliwe takie osiągnięcia, jak wyzwalanie energii jądrowej i obracanie jej na użytek człowieka, wspaniały rozwój radiotechniki, telewizji , telekomunikacji, silników odrzutowych, dzięki którym czas przelotu człowieka z jednego kontynentu Ziemi na inny został skrócony do kilku godzin.

Osiągnięcia fizyki współczesnej nie mogą być obce żadnemu oświeconemu człowiekowi. Musi on o nich wiedzieć, musi także je rozumieć i doceniać ich wpływ na współczesne życie. Poznanie współczesnej fizyki nie jest możliwe bez gruntownego, sumiennego, systematycznego, nieustannego uczenia jej podstaw, po prostu, jak nauczał Jan Paweł II „ wymagać od siebie, nawet gdyby inni od nas nie wymagali”.

Fizyka, piękna gałąź ludzkiej wiedzy, lepiej pozwala rozumieć życie współczesne i przygotowuje do czynnego bezpiecznego w nim udziału.

Grażyna Polińska

nauczycielka fizyki w

Gimnazjum Stowarzyszenia „RODZICE-DZIECIOM”